Blockchain Solana (SOL) là gì? Đánh giá chi tiết về Blockchain Solana.

Với khả năng xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây, Solana đã nhanh chóng trở thành một trong những đối thủ cạnh tranh nặng ký nhất trong cuộc đua xây dựng nền tảng blockchain thế hệ mới. Khả năng mở rộng vượt trội này đã thu hút sự quan tâm của cả các nhà phát triển và nhà đầu tư, hứa hẹn một tương lai đầy tiềm năng cho hệ sinh thái DeFi và NFT. Bài viết hôm nay Betomon sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về Blockchain Solana cũng như đánh giá chi tiết về nền tảng này trong năm 2024 nhé!

Blockchain Solana (SOL) là gì?

Solana là một blockchain mã nguồn mở, có khả năng mở rộng cao, được tạo ra để cung cấp tốc độ giao dịch nhanh, chi phí thấp hỗ trợ cho việc xây dựng các ứng dụng phi tập trung, các giao dịch tài sản kỹ thuật số và hệ sinh thái tài chính đồng nhất.

Solana được biết đến là blockchain web-scale đầu tiên trên thế giới cung cấp các giải pháp tài chính phi tập trung (Defi) như thanh toán, NFT, gaming,… Khi đó, dùng giao thức Solana tạo các ứng dụng phi tập trung (DApps) sẽ trở nên dễ dàng hơn. Là một blockchain layer 1 sử dụng kết hợp hai cơ chế đồng thuận Proof of History và Proof of Stake thay vì chọn giải pháp phân đoạn dữ liệu (Sharding).

Lịch sử ra đời

Thành lập từ năm 2017 bởi Anatoly Yakovenko, một cựu kỹ sư tại Qualcomm. Chính thức ra mắt vào năm 2019 với tham vọng giải quyết được blockchain trilemma (bộ ba bất khả thi của blockchain) – một vấn đề nhức nhối mà Bitcoin hay Ethereum gặp phải lúc bấy giờ.

Yakovenko đã nhận thấy những hạn chế về hiệu suất của các blockchain hiện có, và ông muốn tạo ra một nền tảng có thể xử lý hàng ngàn giao dịch mỗi giây với chi phí thấp.

Dưới đây là các mốc thời gian quan trọng của Solana.

• 2017: Anatoly Yakovenko công bố ý tưởng về Solana.
• 2018: Solana Foundation được thành lập để phát triển và hỗ trợ Solana.
• 2019: Solana mainnet được ra mắt.
• 2020: Solana trải qua một đợt tăng trưởng mạnh mẽ về số lượng người dùng và dApps.
• 2021: Solana trở thành một trong những blockchain hàng đầu, thu hút sự chú ý của giới đầu tư và nhà phát triển trên toàn cầu.
• 2022: Solana tiếp tục phát triển và mở rộng, với sự ra đời của nhiều dApps mới và các giải pháp DeFi.

Hiện tại, Solana được xem là một blockchain hiệu suất cao có khả năng thay thế Ethereum trong tương lai và được cộng đồng crypto nhìn nhận là 1 “Ethereum Killer” thế hệ mới.

Cơ chế hoạt động

blockchain Solana sử dụng một cơ chế hoạt động độc đáo bằng sự kết hợp hai cơ chế đồng thuận: Proof-of-History (PoH) và Proof-of-Stake (PoS) để đạt được hiệu suất cao và khả năng mở rộng. Cùng với đó Solana còn sử dụng một số công nghệ khác để nâng cao hiệu suất như Tower BFT (Turbocharged Proof of History và BFT), Turbine, Sealevel, Arbitrary Message Forwarding (AMF), Transaction Processing,…

Proof-of-History (PoH)

Proof of History (POH) là cơ chế đồng thuận tạo ra 1 chuỗi thời gian giúp đồng bộ hóa thời gian trên mạng lưới Blockchain một cách nhanh chóng và hiệu quả. Ngoài ra, PoH cũng có thể được xem là 1 chuỗi tính toán có thể cung cấp việc xác minh bằng mật mã (code) của thời gian trôi qua giữa hai sự kiện giao dịch. Mật mã này chính là hàm băm SHA-256 được sử dụng trong Bitcoin (sequential-hashing verifiable delay function – viết tắt là VDF). Từ đó cho phép xác định thứ tự các giao dịch một cách hiệu quả và nhanh chóng, tạo nền tảng cho tốc độ giao dịch cao.

Proof-of-Stake (PoS)

Proof-of-Stake (PoS) là một cơ chế đồng thuận trong blockchain, được sử dụng để xác thực giao dịch và tạo ra các khối mới. Nó khác với Proof-of-Work (PoW) – cơ chế được Bitcoin sử dụng, về cơ bản là thay thế năng lượng điện tính bằng cổ phần. Người dùng có thể gửi SOL (đồng tiền của Solana) vào hệ thống và nhận được phần thưởng tương ứng với số lượng SOL họ đang nắm giữ.

Tower BFT (Turbocharged Proof of History và BFT)

Tower BFT là biến thể của practical Byzantine Fault Tolerance (pBFT), được tối ưu cho Proof-of-History. pBFT là cơ chế đồng thuận mà trong đó đòi hỏi:

• Có ít nhất 2/3 node trong network thực hiện đúng với chức năng và không cố tình đưa giao dịch sai.
• 1/3 còn lại trong trường hợp bị lỗi hoặc không trung thực thì network cũng sẽ giữ được sự đồng thuận và tiếp tục.

Để đạt được điều này thì các nodes phải liên tục giao tiếp và chứng minh cho nhau là mình trung thực (check với hash cũ của chain và so sánh giữa các nodes gần nhau). Điều này dẫn tới tốc độ xác minh giao dịch sẽ lâu.

Tower BFT khắc phục điều này nhờ vào Proof-of-History. Các giao dịch đã được xắp sếp trật tự cho nên các nodes không cần giao tiếp và kiểm tra lẫn nhau mà có thể dễ dàng đạt được đồng thuận.

Turbine

Thuật toán của Turbine cho phép data của một block được tách thành nhiều mảnh nhỏ, điều này cho phép data của một block được chuyển tới các validators nhanh hơn.

Arbitrary Message Forwarding (AMF)

Cơ chế này cho phép các nút trên mạng chuyển tiếp thông điệp một cách tự nhiên, giúp tăng tốc độ giao tiếp giữa các nút và tăng cường tính nhất quán của dữ liệu trên mạng.

Transaction Processing

Solana sử dụng cấu trúc dữ liệu mới gọi là Blocktree để lưu trữ và xử lý các giao dịch. Blocktree cho phép xử lý hàng ngàn giao dịch mỗi giây một cách hiệu quả mà vẫn đảm bảo tính nhất quán của dữ liệu.

Ưu và nhược điểm của Solana

Ưu điểm

• Hiệu suất cao: Solana được biết đến với khả năng xử lý hàng ngàn giao dịch mỗi giây (TPS), vượt xa nhiều blockchain khác, nhờ vào cơ chế đồng thuận Proof-of-History (PoH) độc đáo. Điều này giúp Solana thích hợp cho các ứng dụng yêu cầu tốc độ xử lý cao, như giao dịch tài chính phi tập trung (DeFi) và trò chơi blockchain.
• Phí giao dịch thấp: Với kiến trúc hiệu suất cao và khả năng mở rộng, Solana có thể xử lý giao dịch với phí thấp hơn so với các blockchain khác.
• Hệ sinh thái phát triển: Solana có một hệ sinh thái đa dạng với nhiều ứng dụng và dự án xây dựng trên nền tảng, từ ứng dụng tài chính đến dApp giúp tạo ra một môi trường phong phú  cho người dùng.

• Dễ sử dụng: Solana có giao diện lập trình ứng dụng (API) đơn giản và tài liệu đầy đủ, giúp các nhà phát triển dễ dàng xây dựng ứng dụng trên nền tảng này.
• Tập trung vào khả năng mở rộng: Solana được thiết kế để có khả năng mở rộng tốt hơn, có thể xử lý lượng giao dịch tăng theo thời gian.

Nhược điểm

• Giới hạn tập trung hóa: Mặc dù được quảng cáo là phi tập trung, Solana vẫn có mức độ tập trung hóa nhất định, vì một số node kiểm soát phần lớn mạng lưới.
• Vấn đề về độ ổn định: Solana đã gặp phải một số vấn đề về độ ổn định trong quá khứ, với các sự cố gián đoạn mạng lưới xảy ra khá thường xuyên.
• Thiếu tính minh bạch: Một số khía cạnh của mã nguồn Solana chưa được kiểm tra và đánh giá đầy đủ bởi cộng đồng, dẫn đến lo ngại về tính minh bạch và bảo mật.
• Thiếu tính linh hoạt: Solana được thiết kế cho các ứng dụng cụ thể, có thể khiến nó kém linh hoạt hơn so với các blockchain khác.
• Sự cạnh tranh gay gắt: Solana đang phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các blockchain khác, chẳng hạn như Ethereum, Avalanche và Polkadot.

Tiềm năng của Solana

Dưới đây là một số tiềm năng quan trọng của Solana:

• Cơ chế đồng bộ và xử lý giao dịch hàng loạt trên nền tảng Solana cho phép nó xử lý hàng ngàn giao dịch mỗi giây mà không làm giảm tốc độ mạng.
• Solana có thể giữ phí giao dịch ở mức thấp, giúp giảm bớt áp lực về chi phí cho người dùng.
• Cấu trúc của Solana cho phép mở rộng dễ dàng khi cần thiết. Điều này có nghĩa là nền tảng có khả năng chịu tải cao mà không ảnh hưởng đến hiệu suất.

• Solana đã thu hút sự quan tâm từ cộng đồng DeFi và các dự án phân quyền khác. Khả năng xử lý lớn và phí giao dịch thấp làm cho nó trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho việc triển khai các ứng dụng và giao thức DeFi.
• Solana có một hệ sinh thái phát triển đa dạng, bao gồm nhiều dự án và ứng dụng từ các lĩnh vực như tài chính, nghệ thuật số, trò chơi,…
• Solana cung cấp một môi trường phát triển mạnh mẽ cho việc xây dựng và triển khai các ứng dụng dựa trên smart contract, với nền tảng hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình cùng các công cụ phát triển phong phú.
• Solana đã thu hút sự quan tâm của cộng đồng nhà đầu tư, điều này cho thấy mức độ tin tưởng cao vào tiềm năng phát triển của nền tảng.

Tổng kết

Solana là một blockchain đầy triển vọng với nhiều ưu điểm về hiệu suất và khả năng mở rộng. Tuy nhiên, nó cũng có một số nhược điểm cần được giải quyết, chẳng hạn như sự tập trung hóa và độ ổn định. Tương lai của Solana sẽ phụ thuộc vào khả năng giải quyết những nhược điểm này và tiếp tục phát triển hệ sinh thái của mình. Hy vọng với những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn trong việc ra quyết định đúng đắn trong quá trình trade coin.