Đối với trader thì thuật ngữ “Phí gas” giống như một loại xăng trong thế giới blockchain. Được coi là yếu tố quyết định tốc độ và hiệu quả của các giao dịch cryptocurrency. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về cơ chế hoạt động và tối ưu hóa chi phí gas để tiết kiệm chi phí. Trong bài viết ngày hôm nay hãy cùng Betomon tìm hiểu về phí gas là gì? Có những loại phí gas nào và sử dụng phí gas sao cho hiệu quả?
Phí gas là gì?
Phí gas (hay Gas Fee) là khoản phí mà người dùng phải trả cho các thợ đào (Miner) để xác nhận và đưa giao dịch lên blockchain để hoàn thành một giao dịch hoặc tham gia vào hoạt động DeFi có tương tác với smart contract. Gas là một đơn vị đặc biệt dùng để đo lường mức hoạt động trên nền tảng đó. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của mạng lưới.

Phí gas có thể cao hoặc thấp phụ thuộc vào kích thước của giao dịch, chi phí đơn vị gas, mức độ phức tạp của hành động… hoặc người dùng có thể tùy chỉnh phí gas theo nhu cầu. Điều này là do các thợ đào hoặc validator sẽ ưu tiên xử lý các giao dịch có phí gas cao hơn. Ví dụ trung bình một giao dịch trên Ethereum có thể tiêu tốn khoảng 0,01 ETH phí gas.
Cụ thể, gas fee được tính theo công thức sau: Gas fee = Gas limit x gas price
Trong đó:
- Gas limit: Là đơn vị gas tối đa mà người dùng sẵn sàng trả để thực hiện một hoạt động hoặc xác nhận một giao dịch. Hãy tưởng tượng Gas limit như một chiếc ví khi bạn đi mua sắm bạn và chiếc ví đó chỉ mang một lượng tiền nhất định. Nếu giao dịch tiêu tốn ít gas hơn số tiền bạn đặt giới hạn thì bạn sẽ chỉ trả đúng số lượng gas đã sử dụng. Ngược lại nếu giao dịch đó tiêu tốn vượt quá giới hạn bạn đặt thì giao dịch đó sẽ lập tức bị hủy và kèm theo đó là bạn sẽ bị mất số gas đã đặt cọc trước đó.
- Gas price: Là số tiền mà người dùng phải trả cho mỗi đơn vị gas. Bạn có thể hình dung nó như giá xăng. Khi bạn muốn giao dịch của mình được xử lý nhanh hơn thì bạn phải tăng gas price để khuyến khích các thợ đào ưu tiên xử lý giao dịch của bạn trước những giao dịch khác. Điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ phải trả nhiều tiền hơn so với người khác.
Ví dụ:
Bạn muốn thực hiện một giao dịch trên Ethereum và bạn đặt:
- Gas limit: 21000 gas
- Gas price: 50 gwei
Lúc này phí gas sẽ được tính như sau: Gas fee = 21000 gas x 50 gwei = 1050000 gwei
Khi đó ta quy đổi về ETH thì: 1050000 gwei = 0,00105 ETH
Do đó bạn sẽ phải trả 0,00105 ETH phí gas cho giao dịch của mình
Gwei là gì?
Đến đây chắc hẳn bạn sẽ thắc mắc vậy Gwei là gì và làm sao để quy đổi nó ra tiền ETH hoặc các loại tiền ảo khác. Gwei là viết tắt của gigawei, là đơn vị được sử dụng để đo lường phí gas trên blockchain Ethereum. Một ETH tương tương ứng với 1 tỷ gwei.
Một số nền tảng tiền điện tử phổ biến hiện nay đang áp dụng phí gas như sau:
- Khi giao dịch trên Binance Smart Chain bạn cần trả Gas Fee bằng đồng BNB.
- Khi giao dịch trên Ethereum thì bạn cần trả Gas Fee bằng đồng ETH.
- Khi giao dịch trên Solana thì bạn cần trả Gas Fee bằng đồng SOL.
Gwei là đơn vị đo lường được sử dụng phổ biến nhất để đo lường giá gas vì nó là một số nhỏ hơn dễ hiểu hơn. Ngoài gwei, còn có các đơn vị đo lường giá gas khác như mwei (miliwei), kwei (kilowei), mei (megawei),…
Tại sao cần có Gas Fee?
Đầu tiên, Phí Gas giống như tiền boa bạn đưa cho một người phục vụ tại nhà hàng. Khi bạn trả tiền boa, bạn đang đánh giá cao dịch vụ mà họ đã cung cấp và khuyến khích họ tiếp tục làm tốt. Tương tự, khi bạn trả phí Gas, bạn đang trả công cho các validators/miners để họ tiếp tục bảo vệ và phát triển mạng blockchain.
Thứ hai của Gas Fee chính là giữ an toàn và bảo mật cho nền tảng, việc yêu cầu một khoản phí từ người dùng cho mỗi giao dịch giúp các nhà phát triển ngăn chặn hành động spam của kẻ xấu và gây ra nghẽn mạng.
Thứ ba, Phí Gas không chỉ là một khoản phí đơn thuần mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển của blockchain. Việc liên tục có người sử dụng token để trả phí Gas sẽ tạo ra một nguồn thu nhập ổn định cho dự án, giúp họ đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, nâng cấp hệ thống và mở rộng cộng đồng.
Thứ tư, cơ chế định giá Gas Fee giúp đảm bảo rằng các khoản phí được sử dụng một cách hợp lý nhất. Nó ngăn chặn việc lãng phí tài nguyên vào các hoạt động không mang lại giá trị đối với nền tảng blockchain.
Các tips tiết kiệm phí gas khi giao dịch
Giảm thiểu chi phí gas và tối ưu hóa lợi nhuận luôn là ưu tiên hàng đầu của các nhà giao dịch. Bốn tips sau đây sẽ giúp bạn đạt được mục tiêu đó:
-
Tối giản các bước giao dịch
Giao dịch càng phức tạp thì càng tiêu tốn nhiều tài nguyên của mạng lưới blockchain. Điều này có nghĩa là các máy tính phải thực hiện nhiều phép tính hơn để xác nhận giao dịch của bạn, dẫn đến mức phí gas cao hơn. Chính vì vậy mà các giao dịch bao gồm nhiều bước sẽ tốn nhiều Gas Fee hơn so với các giao dịch đơn giản. Việc tối giản hóa các giao dịch chính là bước đầu tiên giúp bạn tiết kiệm Gas Fee của mình. Đồng thời cũng góp phần vào việc duy trì sự ổn định và hiệu suất cho mạng lưới blockchain.
-
Ước tính trước Gas Limit cần thiết tại thời điểm giao dịch
Để giao dịch được thực hiện trơn tru và tiết kiệm chi phí, việc ước tính chính xác Gas Price là vô cùng quan trọng. Đồng thời, hãy đặt Gas Limit cao hơn mức ước tính để đảm bảo giao dịch không bị từ chối vì hết gas. Tuy nhiên, nếu hai loại gas này quá cao cũng sẽ khiến bạn phải trả cao hơn bình thường rất nhiều.
Để tránh lãng phí gas, bạn có thể dùng một số website hỗ trợ như BSCscan cho Binance Smart Chain hay EtherScan cho Ethereum để ước tính mức Gas Limit và Gas Price vào thời điểm giao dịch. Từ đó có sự điều chỉnh hợp lý. Mức Gas Limit chỉ cần cao hơn một chút so với mức ước tính để tránh hết gas.
-
Hạn chế thực hiện giao dịch vào thời điểm Gas Price đang quá cao
Phí gas có thể thay đổi liên tục tùy thuộc vào tình hình mạng lưới. Khi nhu cầu giao dịch tăng cao, phí gas cũng sẽ tăng theo. Dựa vào quy luật này mà bạn nên hạn chế giao dịch vào thời điểm Gas Price quá cao. Nhờ đó mà bạn không bị trả mức phí quá cao cho mỗi giao dịch. Hầu hết các nền tảng hiện nay đều hỗ trợ cung cấp thông tin tham khảo về Gas Price để bạn tham khảo.
-
Tránh nhầm lẫn Gas Price/Gas Limit với số token mà bạn muốn giao dịch
Khi thực hiện giao dịch, đừng nhầm lẫn giữa phí gas (Gas Price) và giới hạn gas (Gas Limit) với số lượng token bạn muốn giao dịch. Hai yếu tố đầu tiên ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí giao dịch của bạn. Đã có không ít trường hợp người dùng tiêu tốn quá nhiều gas do nhầm lẫn giữa Gas Price/Gas Limit với số lượng token muốn giao dịch. Bạn nên kiểm tra thật cẩn thận các chi tiết trong giao dịch trước khi bắt đầu thực hiện.
Tổng kết
Chắc hẳn qua bài viết trên bạn đã hiểu hơn về Phí Gas, Giá Gas và Giới hạn Gas của mạng blockchain và cách tính phí giao dịch. Một lời khuyên dành cho bạn là nếu giao dịch khẩn cấp, bạn có thể đặt Giá gas cao hơn để có thể xác minh trước các giao dịch khác với Giá gas thấp hơn. Nếu không vội, bạn chỉ cần đặt Giá Gas vừa đủ là có thể bắt đầu xác minh giao dịch. Hy vọng với những thông tin mà Betomon đã cung cấp sẽ giúp bạn có thêm kiến thức cũng như kinh nghiệm để có thể trade coin một cách chính xác và hiệu quả hơn.